Οι βιώσιμες πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης χρειάζονται τομές σε πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο που απαιτούν μια νέα συνολική τοπική-περιφερειακή αναπτυξιακή στρατηγική. Η προστασία του περιβάλλοντος με την ουσιαστική αποκέντρωση και την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών μπορεί να αποτελέσει μοχλό οικονομικής ανάπτυξης μέσω της ενσωμάτωσης της περιβαλλοντικής διάστασης σε όλες τις τομεακές πολιτικές.

Όλες οι πολιτικές θα πρέπει να διασφαλίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την υψηλού επιπέδου περιβαλλοντική προστασία. Στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πολιτικών, τα Κράτη-Μέλη είναι υποχρεωμένα να προβαίνουν σε εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να ζητούν τη γνώμη των περιβαλλοντικών αρχών και του κοινού τόσο για συγκεκριμένες κατηγορίες έργων (Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων-ΜΠΕ) όσο και για κάθε τομεακό ή περιφερειακό πρόγραμμα (Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων - ΣΜΠΕ) που υλοποιείται στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής. Ωστόσο, πέραν των θεμάτων συμμόρφωσης, οι νομικές διατάξεις και οι κατευθυντήριες γραμμές της περιφερειακής πολιτικής τονίζουν τη σκοπιμότητα της συνδυασμένης αντιμετώπισης των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων. Η περιφερειακή ανάπτυξη μπορεί να είναι βιώσιμη μόνο εφόσον σέβεται το περιβάλλον. Η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ συμβάλλει στη βιωσιμότητα με την προώθηση τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον, πρωτοβουλιών για βιώσιμα συστήματα μεταφορών, ενέργειας και υποδομών, καθώς και μέτρων που στοχεύουν στην προστασία της ποιότητας των υδάτων, του αέρα, του εδάφους και των οικοσυστημάτων.

Οι περιφέρειες σε όλη την Ευρώπη θα βρίσκονται όλο και περισσότερο αντιμέτωπες με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και με τις νέες προκλήσεις όσον αφορά την παροχή ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση. Οι συνδυασμένες επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών αναμένεται να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα στην ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων πολιτών και προβλήματα σε συγκεκριμένους τομείς ορισμένων περιφερειών της ΕΕ, όπως ο τουρισμός και η γεωργία.

Η πολιτική συνοχής μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη στήριξη των πρωτοβουλιών προσαρμογής στις μελλοντικές κλιματικές αλλαγές και στον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων σε περιφερειακό επίπεδο. Συγκεκριμένα, μπορεί να χρηματοδοτήσει μέτρα για την κατασκευή νέων υποδομών ή τη βελτίωση των υπαρχουσών, την προώθηση της οικοκαινοτομίας, την προστασία του περιβάλλοντος και τη δημιουργία «καθαρών» επιχειρήσεων και να δημιουργήσει εμπορικά ανοίγματα για τις επιχειρήσεις.

Το διάστημα 2007-2013, οι πόροι των Διαρθρωτικών Ταμείων και του Ταμείου Συνοχής για περιβαλλοντικά προγράμματα διπλασιάστηκαν σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα. Το ήμισυ των πόρων διατίθεται για άμεσες επενδύσεις σε υποδομές επεξεργασίας υδάτων και λυμάτων, ανάπλασης μολυσμένων περιοχών, μείωσης της ρύπανσης και στήριξης της προστασίας της φύσης και της πρόληψης των κινδύνων. Το υπόλοιπο ήμισυ διατίθεται απευθείας σε έμμεσες επενδύσεις με περιβαλλοντικό αντίκτυπο σε τομείς όπως οι μεταφορές και η ενέργεια, η οικοκαινοτομία, η περιβαλλοντική διαχείριση των επιχειρήσεων, η αστική και αγροτική ανάπλαση και ο οικοτουρισμός.

Περισσότερες πληροφορίες:

ΕΠ Περιβάλλον-Αειφόρος Ανάπτυξη (ΕΠΠΕΡΑΑ)

ΕΠ Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα (ΕΠΑΝ ΙΙ)

Ταμείο Συνοχής